Tiền Tệ Là Gì?

Tiền tệ không chỉ là một khái niệm kinh tế mà còn là một khái niệm lịch sử. Việc tiền tệ xuất hiện đã tạo ra một bước tiến vĩ đại trong nền kinh tế và xã hội. Vậy, bạn đã biết tiền tệ là gì và chức năng của nó là gì? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây!

1. Tiền Tệ Là Gì?

Tiền tệ được coi là một khái niệm lịch sử, nó phát sinh từ sự phát triển của nền kinh tế hàng hóa và sự phát triển của các hình thái giá trị. Nó cũng là kết quả của sự mâu thuẫn giữa lao động và phân công lao động xã hội trong quá trình sản xuất hàng hóa. Sự xuất hiện và phát triển của tiền tệ liên quan chặt chẽ đến sự ra đời và phát triển của sản xuất và trao đổi hàng hóa.

Theo ý kiến của Mac, tiền tệ là một loại hàng hoá đặc biệt, nó được tách ra khỏi thế giới hàng hoá và được sử dụng để đo lường và biểu hiện giá trị của tất cả các loại hàng hoá khác. Nó thể hiện trực tiếp lao động xã hội và phản ánh quan hệ sản xuất giữa các nhà sản xuất hàng hoá.

Theo Mác, tiền tệ xuất hiện sau một quá trình phát triển dài của trao đổi và các hình thái giá trị. Quá trình phát triển này bao gồm:

• Hình thái giá trị tương đối – vật ngang giá chung.
• Hình thái giá trị toàn bộ hoặc mở rộng xuất hiện sau lần phân công lao động lần thứ nhất. Lúc này giá trị của một vật không chỉ được biểu thị thông qua giá trị sử dụng của nó, mà còn thông qua giá trị sử dụng của nhiều loại hàng hoá khác.
• Hình thái giá trị chung xuất hiện khi sự phân công lao động xuất hiện lần thứ hai, thủ công nghiệp tách ra khỏi nông nghiệp.
• Hình thái tiền tệ xuất hiện khi vật ngang giá chung được cố định trong một loại hàng hoá duy nhất, đó là kim loại (kẽm, đồng, sắt, bạc, vàng). Chỉ khi đó, hình thái tiền tệ mới được thiết lập và vàng trở thành vật ngang giá chung và trở thành tiền tệ, được gọi là kim tệ.

Kết luận: Sự xuất hiện và tồn tại của tiền tệ liên quan chặt chẽ đến sự ra đời và tồn tại của sản xuất và trao đổi hàng hóa. Trong quá trình này, vật ngang giá chung đã xuất hiện.

Phân Tích Về Bản Chất Tiền Tệ

Tiền tệ được coi là cách chung để thanh toán trong việc trao đổi hàng hoá, dịch vụ hoặc trả nợ. Định nghĩa này chỉ đưa ra tiêu chí để xác định một vật liệu có thể được coi là tiền tệ, nhưng nó chưa giải thích được tại sao lại chọn vật liệu đó làm tiền tệ. Để hiểu điều này, chúng ta cần tìm hiểu về bản chất của tiền tệ.

Về bản chất, tiền tệ là một vật trung gian trong quá trình trao đổi hàng hoá, dịch vụ, giúp cho quá trình trao đổi diễn ra dễ dàng hơn.

Bản chất của tiền tệ được thể hiện qua hai thuộc tính sau:

1. Giá trị sử dụng của tiền tệ là khả năng đáp ứng nhu cầu trao đổi xã hội, nhu cầu sử dụng làm vật trung gian trong quá trình trao đổi. Do đó, người ta chỉ cần sở hữu tiền tệ khi có nhu cầu trao đổi. Giá trị sử dụng của một loại tiền tệ được xác định bởi xã hội: miễn là xã hội vẫn công nhận vai trò của nó như một vật trung gian trong trao đổi, giá trị sử dụng của nó là tồn tại. Điều này giải thích vì sao các hình thái tiền tệ xuất hiện và biến mất trong quá khứ.

2. Giá trị tiền được thể hiện qua khái niệm “sức mua tiền tệ”, tức là khả năng trao đổi nhiều loại hàng hoá khác nhau. Tuy nhiên, khái niệm “sức mua tiền tệ” không chỉ xem xét khả năng mua hàng hoá cụ thể mà còn xem xét trên toàn bộ thị trường hàng hoá.

Chức Năng Của Tiền Tệ

Tiền tệ có vai trò là thước đo giá trị, dùng để đo lường giá trị của các loại hàng hoá. Mỗi hàng hoá có giá trị khác nhau và được xác định bằng giá trị tiền tệ. Giá trị của hàng hoá tiền tệ (vàng) không ảnh hưởng gì đến chức năng tiêu chuẩn của giá cả.

• Chức năng tiền tệ là phương tiện trao đổi: Khi tiền tệ xuất hiện, quá trình trao đổi hàng hoá dần dần chuyển từ trao đổi trực tiếp sang trao đổi gián tiếp thông qua tiền tệ. Tiền tệ là vật ngang giá chung, là trung gian giúp cho quá trình trao đổi hàng hoá giữa các cá nhân trở nên thuận lợi hơn. Phương tiện trao đổi là chức năng quan trọng nhất của tiền tệ. Nếu không có chức năng này, tiền tệ sẽ không còn tồn tại.

• Chức năng là phương tiện đo lường và tính toán giá trị: Việc đo lường giá trị của hàng hoá và dịch vụ bằng tiền tệ tương tự như đo lường khối lượng bằng cân và đo khoảng cách bằng mét. Đơn vị tiền tệ là một tiêu chuẩn được sử dụng phổ biến trong các mối quan hệ xã hội. Nhờ chức năng này, tiền tệ đã tạo ra một nền kinh tế dựa trên tiền tệ.

Tiền tệ chỉ đóng vai trò là phương tiện trao đổi trong một khoảnh khắc. Người ta đổi hàng hoá lấy tiền tệ và sau đó sử dụng tiền tệ để mua lại hàng hoá mà họ cần. Chính vì vậy, tiền giấy không có giá trị vốn có, việc in tiền giấy phải tuân thủ quy luật lưu thông.

• Chức năng phương tiện thanh toán: Cùng với tiền tệ, quá trình trao đổi hàng hoá giữa cá nhân đã trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Người nông dân có thể bán lúa cho một người khác và sử dụng tiền thu được để mua các công cụ khác.

• Chức năng phương tiện tích luỹ: Tích luỹ là cơ sở để tái sản xuất và mở rộng sản xuất, cũng là cơ sở phát triển kinh tế. Tiền tệ có chức năng này vì nó là phương tiện trao đổi, là tài sản dễ dàng chuyển đổi. Một phương tiện thanh toán phải giữ được giá trị của nó. Vì vậy, hầu hết các loại hàng hoá không dễ hư hỏng mới được chọn làm tiền tệ, ví dụ như vàng hoặc kim cương. Nếu không có tiền tệ, người nông dân chỉ có thể trao đổi lúa gạo để đổi lấy hàng hoá khác cho đến khi chúng hỏng hóc.

Vì vậy, người nông dân nên trao đổi nông sản để tích luỹ và bảo toàn giá trị của nó.

• Chức năng tiền tệ thế giới: Tiền tệ của một quốc gia có chức năng tiền tệ thế giới khi được nhiều quốc gia trên thế giới sử dụng. Để thực hiện chức năng này, tiền tệ phải là vàng hoặc tiền tín dụng được công nhận là phương tiện thanh toán quốc tế. Tiền tệ thực hiện chức năng tiền tệ thế giới khi tiền tệ đó thực hiện bốn chức năng: thước đo giá trị, phương tiện trao đổi, phương tiện thanh toán, phương tiện tích luỹ ở phạm vi quốc tế. Nói cách khác, khi tiền tệ của một quốc gia được nhiều quốc gia trên thế giới tin dùng và sử dụng như đồng tiền chính của họ, tiền tệ đó được coi là tiền tệ thế giới.

Tóm lại, để một vật liệu được sử dụng làm tiền tệ và thực hiện đúng chức năng của nó, điều kiện quan trọng nhất là nó phải có sức mua ổn định, bền vững, và tạo được niềm tin và sự tín nhiệm từ phía người dân.

HEFC.edu.vn – trường học uy tín với chất lượng giảng dạy hàng đầu và đội ngũ giáo viên chuyên nghiệp. Tìm hiểu thêm về HEFC tại HEFC