Kiểm toán nhà nước là một hoạt động không thể thiếu trong mỗi quốc gia. Đây là một lĩnh vực không chỉ quan tâm hàng đầu của người dân mà còn phản ánh tình trạng sử dụng ngân sách, tài sản công và lợi ích chung cho toàn xã hội. Vậy, kiểm toán là gì? Quyền hạn và vai trò của kiểm toán nhà nước như thế nào?

1. Kiểm Toán Nhà Nước Là Gì?

Kiểm toán nhà nước là hoạt động kiểm toán được thực hiện bởi các công chức của cơ quan chức năng nhà nước. Mục đích của kiểm toán nhà nước là kiểm tra tính đúng đắn và hợp pháp của các sổ sách, chứng từ và số liệu kế toán của các đơn vị sự nghiệp, cơ quan nhà nước cũng như các tổ chức xã hội đang sử dụng ngân sách nhà nước. Tại Việt Nam, kiểm toán nhà nước được thực hiện bởi cơ quan kiểm toán nhà nước Việt Nam do Quốc hội thành lập. Hoạt động của cơ quan này là độc lập và chỉ tuân thủ theo pháp luật. Nhiệm vụ của kiểm toán nhà nước là kiểm toán việc sử dụng và quản lý tài chính, tài sản công, nhằm giúp tài chính của nhà nước được minh bạch, đồng thời hạn chế tham nhũng. Để tìm hiểu thêm về công việc của kiểm toán viên, bạn có thể tham khảo tại đây.

2. Quyền Hạn Của Kiểm Toán Nhà Nước

Theo quy định của Luật Kiểm toán Nhà nước năm 2015 và Luật sửa đổi, bổ sung năm 2019, kiểm toán nhà nước có các quyền hạn sau đây:

• Trình dự án luật, dự án pháp lệnh, dự thảo Nghị quyết trước Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội theo quy định của pháp luật.
• Yêu cầu đơn vị được kiểm toán và các cơ quan, tổ chức có liên quan đến hoạt động kiểm toán cung cấp thông tin phục vụ cho kiểm toán.
• Yêu cầu các đơn vị được kiểm toán thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của kiểm toán nhà nước khi xảy ra sai phạm trong báo cáo tài chính hay trong việc chấp hành pháp luật, khắc phục các sai phạm và yếu kém.
• Kiến nghị các cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán về những sai phạm trong báo cáo tài chính hoặc trong việc chấp hành pháp luật, đề nghị xử lý theo quy định của pháp luật các trường hợp không thực hiện theo yêu cầu.
• Kiến nghị các cơ quan người có thẩm quyền xử lý những vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân sau khi thực hiện hoạt động kiểm toán.
• Đề nghị các cơ quan, người có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi cản trở hoạt động kiểm toán.
• Trưng cầu giám định chuyên môn trong trường hợp cần thiết.
• Được ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán thực hiện kiểm toán cơ quan, tổ chức quản lý, sử dụng tài sản công, tài chính công, chịu trách nhiệm về tính trung thực của các số liệu, tài liệu và kết luận liên quan đến doanh nghiệp kiểm toán thực hiện.
• Kiến nghị Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan khác của nhà nước bổ sung cơ chế, chính sách và pháp luật.

3. Đặc Trưng Của Kiểm Toán Nhà Nước

Kiểm toán nhà nước ở Việt Nam có một số đặc trưng khác biệt:

3.1. Chủ Thể Kiểm Toán Nhà Nước

Chủ thể thực hiện kiểm toán nhà nước được gọi là các kiểm toán viên nhà nước. Đây là các công chức nhà nước được bổ nhiệm vào ngạch kiểm toán để thực hiện nghiệp vụ kiểm toán.

3.2. Khách Thể Kiểm Toán Nhà Nước

Khách thể kiểm toán nhà nước bao gồm các tổ chức, đơn vị và cá nhân có sử dụng hoặc liên quan đến nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước. Đây có thể là các dự án, công trình được đầu tư từ ngân sách, các doanh nghiệp có vốn 100% ngân sách nhà nước, xí nghiệp công cộng thuộc sở hữu nhà nước, cơ quan kinh tế, quản lý của nhà nước và các đoàn thể xã hội, cũng như các cá nhân có nguồn từ ngân sách nhà nước.

3.3. Loại Hình Kiểm Toán Chủ Yếu

Kiểm toán nhà nước chủ yếu thực hiện hoạt động kiểm toán tài chính và kiểm toán hoạt động. Nhiệm vụ của kiểm toán nhà nước là xác minh tính trung thực, đúng đắn của báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước, chỉ ra những vấn đề sai phạm và bất cập trong việc sử dụng ngân sách nhà nước.

3.4. Giá Trị Pháp Lý Của Báo Cáo Kiểm Toán

Báo cáo kiểm toán do nhà nước phát hành có giá trị pháp lý cao. Báo cáo kiểm toán nhà nước phục vụ cho Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng nhân dân v.v. để xem xét và quyết định về ngân sách nhà nước và ngân sách địa phương. Báo cáo này cung cấp thông tin để sử dụng, quản lý, điều hành và thực thi nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước. Đơn vị được kiểm toán có trách nhiệm thực hiện các kết luận, kiến nghị của kiểm toán nhà nước về các sai phạm trong báo cáo tài chính và tuân thủ pháp luật. Để biết thêm thông tin về kiểm toán nhà nước và các dịch vụ khác, bạn có thể truy cập https://www.hefc.edu.vn/.

Phần mềm hóa đơn điện tử hoặc báo giá hóa đơn điện tử là những điều bạn quan tâm? Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice, hãy liên hệ với Công ty Phát Triển Công Nghệ Thái Sơn:

• Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
• Tel: 024.37545222
• Fax: 024.37545223
• Website: https://einvoice.vn/
• Fanpage: Hóa đơn điện tử Einvoice

Đây là bản chỉnh sửa của HEFC. Xem chi tiết tại https://www.hefc.edu.vn/