Một Quần Thể Lịch Sử Đậm Chất Quê Hương
Cụm di tích Hoàng Trù là một khuôn viên rộng lớn, với diện tích khoảng 3.500m2, gồm có ngôi nhà của cụ Hoàng Đường và cụ Nguyễn Thị Kép – ông bà ngoại của Bác Hồ, ngôi nhà thờ chi nhánh họ Hoàng Xuân, và ngôi nhà của ông Nguyễn Sinh Sắc và bà Hoàng Thị Loan – thân sinh của Bác Hồ. Đây là một quần thể mang đậm dấu ấn làng quê Việt Nam.
Một Không Gian Xanh Mát Bình Yên
Làng Chùa quê ngoại Bác Hồ là một không gian tràn đầy màu xanh cây cối, với vẻ đẹp giản dị và bình yên. Đây là một nơi thực sự đặc biệt, nơi mà ta có thể cảm nhận được hơi thở của quê hương.
Cuộc Sống Của Cụ Hoàng Đường Và Cụ Nguyễn Thị Kép
Cụ Hoàng Đường (1835-1893), ông ngoại của Bác Hồ, sinh trưởng trong một gia đình tuân thủ tôn giáo Nho học truyền thống. Ông là một giáo viên và coi trọng giáo dục và sự trưởng thành của con người. Cụ Nguyễn Thị Kép làm nông và dệt vải. Hai người có hai người con gái, trong đó bà Hoàng Thị Loan – mẹ của Bác Hồ – là con gái đầu lòng.
Vào dịp Tết Mậu Dần năm 1878, cụ Hoàng Đường trên đường đi chúc Tết đã gặp một cảnh tượng cảm động: Một chú bé đang ngồi trên lưng trâu mải mê đọc sách. Chú bé đó là Nguyễn Sinh Sắc, mồ côi cha mẹ từ năm 4 tuổi và sống cùng anh trai cùng cha khác mẹ. Cảm thông với hoàn cảnh đáng thương của chàng bé và tôn trọng giá trị của việc học, cụ Hoàng Đường đã xin phép gia đình Nguyễn Sinh để được nuôi dưỡng và giáo dục. Lúc đó, Nguyễn Sinh Sắc đã 15 tuổi. Dưới sự hướng dẫn và giáo dục của cụ Hoàng Đường, Nguyễn Sinh Sắc ngày càng trở nên thông minh, tài giỏi và nổi tiếng. Cả hai cụ Hoàng Đường và bà Hoàng Thị Kép yêu quý Nguyễn Sinh Sắc như con cái của mình. Vào năm 1881, khi Nguyễn Sinh Sắc tròn 18 tuổi, cả hai cụ đã cho Nguyễn Sinh Sắc lấy Hoàng Thị Loan – con gái của cả hai làm vợ. Lễ hứa hôn của Nguyễn Sinh Sắc và Hoàng Thị Loan đã được tổ chức trong ngôi nhà 5 gian của cụ Hoàng Đường. Và hai năm sau đó, năm 1883, hai người chính thức kết hôn.
Những Kỷ Niệm Tuổi Thơ Đẹp Đẽ Tại Ngôi Nhà Hoàng Trù
Ngôi nhà này đã chứng kiến cuộc sống nỗ lực học tập của Nguyễn Sinh Sắc, sự sủi phát thủy chung của vợ và cả gia đình trưởng thành. Tại kỳ thi Hương năm Giáp Ngọ 1894, Nguyễn Sinh Sắc đã đỗ cử nhân trường Nghệ. Năm 1895, ông vào kinh đô Huế để dự kỳ thi Hội khoa Ất Mùi, tuy nhiên không đậu. Ông tiếp tục học tại Trường Quốc Tử Giám ở Huế để chuẩn bị cho kỳ thi tiếp theo. Suốt thời gian này, ông đã đưa vợ và hai con trai cùng sống ở Huế. Đây là những năm tháng khó khăn cho cả gia đình. Sau khi sinh con thứ tư vào năm 1900, bà Hoàng Thị Loan qua đời tại Huế khi chỉ mới 33 tuổi vào tháng 2 năm 1901. Lúc đó, con trai thứ ba của họ là Nguyễn Sinh Cung chỉ mới 11 tuổi và con út chỉ mới vài tháng tuổi. Ông Nguyễn Sinh Sắc buồn rời kinh đô Huế để trở về làng Hoàng Trù sinh sống.
Ba tháng sau đó, vào kỳ thi Hội khoa Tân Sửu năm 1901, ông đã để con trai lại với bà ngoại và trở lại Huế để tham gia thi. Ông đã thành công trong việc đạt mục tiêu của mình và trở thành Phó Bảng trong kỳ thi này. Ông được vua Thành Thái tặng biển “Ân tứ ninh gia” để tán dương gia đình tốt.
Theo truyền thống, ông Nguyễn Sinh Sắc cùng với con cái đã tạm biệt làng Hoàng Trù và trở về quê hương Kim Liên (Làng Sen) để bái tổ.
Một Nhìn Lại Về Cụm Di Tích Hoàng Trù
Khu di tích Hoàng Trù, với ngôi nhà bốn gian, là nơi chứng kiến tiếng khóc chào đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây cũng là nơi đánh dấu những năm tháng tuổi thơ đẹp đẽ và không dễ dàng của Người cùng với ông bà, cha mẹ và các anh chị em. Đây là nơi mà Người nhận được tình yêu thương từ gia đình và đất nước, cũng như chứng kiến sự quan tâm và dạy dỗ tận tâm của ông ngoại với cha mình. Những giá trị tinh thần đó là nguồn cảm hứng lớn cho cuộc đời lớn lao của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người anh hùng giải phóng dân tộc và danh nhân văn hoá của Việt Nam.
Ngôi nhà này có một cổng đơn sơ như mọi vùng quê trên đất nước Việt Nam. Ngoài ra, còn có ngôi nhà tranh 5 gian của cụ Hoàng Đường và cụ Nguyễn Thị Kép, ông bà ngoại của Bác Hồ. Trong ngôi nhà này, vào năm 1868, bà Hoàng Thị Loan – mẹ của Bác Hồ – đã chào đời.
Xuất thân từ một gia đình tuân thủ tôn giáo Nho học truyền thống và làm nghề dạy học, ngôi nhà 5 gian của cụ Hoàng Đường đã có 3 gian ở phía ngoài được sử dụng để giảng dạy và đón tiếp khách.
Gốc mít phía sau ngôi nhà 5 gian là nơi đánh dấu những kỷ niệm tuổi thơ đẹp đẽ của Bác Hồ.
Ngôi nhà thờ chi nhánh họ Hoàng Xuân là một phần của cụm di tích. Họ Hoàng Xuân bắt đầu từ thôn Vân Hội, xã Hoàng Vân, tổng Yên Lạc, huyện Kim Động, phủ Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên (nay là thôn Nội, xã Châu Tiến, huyện Châu Giang, tỉnh Hưng Yên). Đây là một dòng họ có truyền thống yêu quý việc học. Thế hệ thứ 6 của dòng họ này có Hoàng Nghĩa Kiều (1540-1587), được vua Lê bổ nhiệm làm tổng binh sử tư xứ Nghệ An. Điều này đã từng là nguồn gốc của chi nhánh họ Hoàng Xuân ở xứ Nghệ.
Ngôi nhà thờ có 3 gian, gồm một gian chính và hai gian phụ. Theo dấu tích trên kiến trúc, công trình này đã được xây dựng vào năm Tân Tỵ – 1881. Sau khi đưa Nguyễn Sinh Sắc về nuôi và cho ăn học trong 3 năm, cụ Hoàng Đường đã xây dựng ngôi nhà thờ này. Ban đầu, ngôi nhà lợp mái tranh, sau đó vào năm 1930 đã được tu sửa và lợp ngói.
Phía trái ngôi nhà 5 gian của ông bà ngoại Bác Hồ (theo hướng nhìn từ bên ngoài) là ngôi nhà của bố mẹ Bác Hồ.
Đây là ngôi nhà tranh 3 gian, phía sau có một gian nhà bếp. Ngôi nhà này đã được cụ Hoàng Đường và cụ Nguyễn Thị Kép xây dựng vào năm 1883, nhân dịp lễ thành hôn của con gái Hoàng Thị Loan và con rể Nguyễn Sinh Sắc.
Gian nhà phía ngoài này là nơi nghỉ ngơi của ông Nguyễn Sinh Sắc. Trong đó có một bộ phận… và chiếc án thư cùng hai chiếc ghế. Nơi này đã là khởi đầu cho sự nghiệp học tập và cuộc sống thăng trầm của ông Nguyễn Sinh Sắc, dưới sự hướng dẫn và chỉ bảo của cụ Hoàng Đường.
Hai gian nhà này là nơi ông Hoàng Thị Loan và các con sống và sinh hoạt. Trong gian thứ ba có một bộ khung cửi để dệt vải, mà bà Hoàng Thị Loan đã dùng để kiếm sống và nuôi chồng ăn học, nuôi con. Chiếc rương gỗ nằm ở gian giữa. Đây là món quà đặc biệt mà ông bà ngoại Bác Hồ đã tặng cho Nguyễn Sinh Sắc và Hoàng Thị Loan khi hai người bắt đầu cuộc sống riêng trong ngôi nhà này vào năm 1883. Phía trong chiếc rương và sát vách sau nhà là chiếc giường nhỏ đơn sơ bằng gỗ xoan, thang tre, liếp nứa và chiếu mộc.
HEFC đã chỉnh sửa đoạn văn này. HEFC
