by HEFC.edu.vn
Hành tá tràng là gì? Vị trí của hành tá tràng
Tá tràng là một phần của ruột non có hình dạng giống chữ C. Nó là phần đầu tiên của ruột non và nhận thức ăn đã tiêu hóa từ dạ dày, bắt đầu quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng. Tá tràng là đoạn ngắn nhất của ruột, có chiều dài từ 23-28 cm. Tá tràng được chia thành bốn phần: tá tràng trên (hay hành tá tràng), tá tràng xuống, tá tràng ngang và tá tràng lên.
Hành tá tràng, còn được gọi là tá tràng trên, chiếm khoảng 2/3 của tá tràng và nằm gần môn vị dạ dày. Do hình dạng giống củ hành tây, nên nó được gọi là hành tá tràng. Vị trí này nằm sau gan, túi mật và cao hơn đầu tụy. Vị trí này dễ bị tổn thương viêm loét.
Cấu tạo của hành tá tràng
Tá tràng được chia thành bốn phần: hành tá tràng, tá tràng xuống, tá tràng ngang và tá tràng lên. Hành tá tràng là phần tiếp nhận thức ăn từ môn vị dạ dày. Tá tràng xuống gắn với tụy và là nơi dịch tụy và dịch mật đổ vào. Tá tràng ngang chạy từ trái sang phải và tá tràng lên chạy dọc bên trái cột sống.
Hành tá tràng cũng có cấu tạo tương tự với tá tràng, bao gồm 5 lớp: lớp thanh mạc, lớp dưới thanh mạc, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc và lớp niêm mạc. Lớp niêm mạc tá tràng xuống gắn với tụy và tiết ra men để tiêu hóa thức ăn.
Chức năng của hành tá tràng
Hành tá tràng là nơi tiếp nhận thức ăn từ dạ dày và tá tràng. Đây cũng là nơi dịch mật và dịch tụy đổ vào để đưa thức ăn xuống ruột non và hấp thụ nước và chất dinh dưỡng. Thức ăn sau khi được phân giải và hấp thu tiếp tục di chuyển đến đại tràng để kết thúc quá trình tiêu hóa.
Đối với sức khỏe của hành tá tràng, nó là điểm trung chuyển quan trọng từ dạ dày xuống ruột non. Nếu vị trí này bị tổn thương, nó sẽ ảnh hưởng đến cả dạ dày và ruột non.
Các bệnh lý liên quan đến hành tá tràng
4.1. Viêm loét hành tá tràng
Viêm loét hành tá tràng-dạ dày là tình trạng thường xảy ra do vết viêm loét phát triển trong lớp niêm mạc dạ dày và phần trên của ruột non. Nguyên nhân gây viêm loét hành tá tràng là do vi khuẩn Helicobacter pylori xâm nhập vào lớp niêm mạc.
Một số triệu chứng thường gặp khi bị viêm loét hành tá tràng bao gồm đau vùng thượng vị, khó tiêu, cảm giác no và đầy hơi sau khi ăn, thể trạng mệt mỏi và sụt cân đột ngột. Điều trị bằng các loại thuốc kháng sinh là cách chữa trị thông thường.
4.2. Polyp tá tràng
Polyp tá tràng thường không gây ra triệu chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, polyp tá tràng có thể chuyển thành ung thư.
Polyp có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trong tá tràng. Thông thường, các polyp được loại bỏ bằng phương pháp nội soi hoặc phẫu thuật, tùy thuộc vào kích thước của polyp.
4.3. Thủng hành tá tràng dạ dày
Thủng hành tá tràng là biến chứng của viêm loét dạ dày hành tá tràng nặng. Người bệnh có thể gặp đau bụng dữ dội, bụng cứng, buồn nôn và mồ hôi, tay chân lạnh.
Đối với những lỗ thùng lành tính, các bác sĩ có thể tiến hành khâu lỗ thủng. Tuy nhiên, trong trường hợp thủng gây hoại tử, không khâu được.
4.4. U tá tràng
U tá tràng có thể xuất hiện ở dưới niêm mạc tá tràng và đa số u lành tính. Tuy nhiên, khi u phát triển, nó có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng âm ỉ, khó chịu, phân lẫn máu, buồn nôn và mệt mỏi.
4.5. Tắc hẹp hành tá tràng bẩm sinh
Tắc hẹp hành tá tràng là một phổ biến, đứng thứ 3 trong các bất thường của đường tiêu hóa. Là một bất thường liên quan đến các rối loạn trong cơ thể, nó gây ra teo tá tràng. Điều này có thể liên quan đến các hội chứng như hội chứng Down.
4.6. Ung thư hành tá tràng
Ung thư hành tá tràng là một trong những loại ung thư đường tiêu hóa hiếm gặp. Việc xác định ung thư hành tá tràng khá khó khăn. Một số triệu chứng thường thấy là trào ngược axit, phân lẫn máu, buồn nôn, đau bụng, mất cân và cảm nhận về khối u.
Có thể chữa khỏi bệnh hành tá tràng không?
Đối với các bệnh lý hành tá tràng ở mức độ nhẹ, chúng có thể hoàn toàn chữa khỏi. Tuy nhiên, nếu bệnh trở nặng hoặc phát triển thành ung thư, quá trình điều trị có thể phức tạp và kéo dài hơn. Việc kiên nhẫn trong điều trị vẫn có thể cải thiện tình trạng.
Do đó, để tránh bệnh lý hành tá tràng trở nặng, người bệnh nên chủ động điều trị khi có các triệu chứng viêm, loét. Đồng thời, duy trì một lối sống lành mạnh và chế độ ăn uống hợp lý.
Cách điều trị bệnh hành tá tràng
- Đối với các trường hợp hành tá tràng viêm, loét, người bệnh được điều trị bằng kháng sinh.
- Đối với các trường hợp có axit dạ dày cao, điều trị bằng thuốc ức chế bơm proton và thuốc đối kháng histamin H2.
- Chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học là rất quan trọng. Nên ăn thức ăn dễ tiêu hóa, giàu vitamin và hạn chế thực phẩm gây kích ứng tá tràng.
- Một số bài thuốc dân gian có thể được sử dụng như tinh nghệ, quả sung và lá mơ.
- Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, phẫu thuật có thể được thực hiện.
Lời khuyên từ chuyên gia
Theo Ths.Bs Nguyễn Thị Hằng, để phòng tránh các bệnh lý liên quan đến hành tá tràng, cần chú ý đến lối sống, chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh. Hãy thăm khám khi có bất thường và duy trì một lối sống lành mạnh.