Xét nghiệm chức năng tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp, hình dạng giống con bướm, là một tuyến nội tiết nằm ở trước cổ và đóng vai trò quan trọng trong điều tiết nhiều hoạt động của cơ thể, bao gồm sự trao đổi chất và tăng trưởng. Tuyến giáp sản xuất hai loại hormone chính là thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), được điều tiết bởi hormone TSH từ tuyến yên trên não. Các hormone này hoạt động trên tế bào trong hầu hết các mô của cơ thể.
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp: TSH, FT4, FT3
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp là một loạt xét nghiệm máu được sử dụng để đo mức độ hoạt động của tuyến giáp. Trong số này, ba xét nghiệm phổ biến nhất là: TSH, FT4 và FT3.
TSH: Hormone kích thích tuyến giáp
TSH (Thyroid Stimulating Hormone) là hormone kích thích tuyến giáp, có chức năng điều chỉnh lượng hormone tuyến giáp tiết ra. Xét nghiệm TSH là phương pháp hiệu quả để đánh giá chức năng tuyến giáp và xác định các rối loạn chức năng của nó.
FT4: T4 tự do
Hầu hết T4 trong cơ thể liên kết với protein huyết tương. Một phần nhỏ không liên kết được gọi là FT4 (Free T4). FT4 thường được ưu tiên hơn xét nghiệm T4 toàn phần vì không bị ảnh hưởng bởi những yếu tố khác như nồng độ protein huyết tương. Kết quả của FT4 thường được đánh giá cùng với kết quả TSH.
FT3: T3 tự do
FT3 (Free T3) là T3 không liên kết với protein. Xét nghiệm FT3 thường được chỉ định cho bệnh nhân có triệu chứng của cường giáp, có TSH giảm nhưng FT4 ở ngưỡng bình thường.
Lợi ích của xét nghiệm chức năng tuyến giáp
Ngoài việc giúp chẩn đoán các rối loạn chức năng tuyến giáp, xét nghiệm chức năng tuyến giáp, đặc biệt là TSH, còn giúp xác định nguồn gốc gây ra rối loạn chức năng tuyến giáp. Nó cũng hỗ trợ theo dõi tiến triển của bệnh tuyến giáp và đánh giá hiệu quả điều trị.
Khi nào cần làm xét nghiệm chức năng tuyến giáp?
Thông thường, khi bác sĩ nghi ngờ bệnh lý tuyến giáp, họ sẽ yêu cầu xét nghiệm hormone TSH và FT4. Xét nghiệm này đặc biệt hiệu quả trong việc chẩn đoán suy giáp và cường giáp, hai rối loạn phổ biến về chức năng tuyến giáp.
Cách thực hiện xét nghiệm chức năng tuyến giáp
Xét nghiệm chức năng tuyến giáp được tiến hành trên mẫu máu. Một mẫu máu nhỏ được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay hoặc bàn tay của bệnh nhân và được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích.
Kết quả xét nghiệm chức năng tuyến giáp có ý nghĩa gì?
Phạm vi bình thường của kết quả xét nghiệm có thể khác nhau tùy theo từng đối tượng và phương pháp phân tích của từng phòng thí nghiệm.
Xét nghiệm TSH
Trị số tham chiếu của TSH thường từ 0,27 – 4,31 μUI/mL. Tuy nhiên, kết quả cụ thể có thể phụ thuộc vào từng phòng thí nghiệm. Nồng độ TSH cao có thể chỉ ra suy giáp, trong khi TSH thấp có thể là dấu hiệu của cường giáp.
Xét nghiệm FT4
Trị số tham chiếu của FT4 thường từ 0,82 – 1,85 ng/dL. Kết quả FT4 có thể tăng trong trường hợp cường giáp và giảm trong trường hợp suy giáp.
Xét nghiệm FT3
Trị số tham chiếu của FT3 thường từ 2,1 – 3,8 pg/mL. FT3 có thể tăng trong trường hợp cường giáp và giảm trong trường hợp suy giáp.
Kết quả của xét nghiệm TSH, FT4 và FT3 thường được đánh giá cùng nhau để phân biệt các rối loạn chức năng tuyến giáp và đánh giá hiệu quả điều trị. Tùy vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm bổ sung như siêu âm tuyến giáp hoặc chọc hút tế bào tuyến giáp (FNA) để chẩn đoán chính xác hơn.