Ấu trùng chuồn chuồn là những con chuồn chuồn non chưa có khả năng tự lập và bay tìm mồi như bố mẹ chúng. Sau một thời gian sinh trưởng trong môi trường nước như ao, hồ, sông… ấu trùng non trưởng thành làm “phi công lái máy bay” ngoài tự nhiên. Chúng hoàn toàn vô hại đối với con người hoặc thực vật trong tự nhiên.
I. Ấu trùng chuồn chuồn phát triển như thế nào?
Sau khi giao phối, chuồn chuồn cái sẽ chọn một thân cây đảm bảo an toàn cho ấu trùng để trú ngụ lâu dài ở đó. Nếu không tìm được cây đủ tiêu chuẩn, chuồn chuồn sẽ chọn phương án khác. Chuồn chuồn cái sẽ đẻ trứng trực tiếp trên bề mặt. Đây là những nơi nước sạch, không tù đọng hay bẩn. Đảm bảo ấu trùng non phát triển an toàn trong một khoảng thời gian đủ dài.
Ở giai đoạn ấu trùng, trứng chuồn chuồn được sinh ra trong môi trường nước. Đây là những nơi có mặt nước phẳng lặng yên ả, ít sóng lớn. Khi mới nở, ấu trùng chuồn chuồn non trông giống như một con nhộng. Một cái kén bao bọc bên ngoài. Tuy nhiên, ấu trùng non của nó phát triển trong nước chứ không phải trên cạn như nhộng. Chúng ăn cá nhỏ, ấu trùng của các loài động vật khác…
I.1.Nguồn dinh dưỡng cần thiết cho ấu trùng non
Ấu trùng non có đôi cánh chưa phát triển nhưng có một cái bướu trên lưng. Nó là nguồn dinh dưỡng để ấu trùng phát triển cho đến khi hoàn thiện cơ thể. Khi ấu trùng non phát triển thành cơ thể dài với 3 cặp chân dài có khớp nối, khối u biến mất. Ấu trùng chuồn chuồn non có thể được xác định bởi cái đầu mắt to rất đặc trưng của loài. Lúc này, ấu trùng chuồn chuồn non tìm kiếm nguồn thức ăn như cá nhỏ, ấu trùng côn trùng, nòng nọc, v.v. Chúng thậm chí còn ăn ấu trùng chuồn chuồn khác. Có lẽ vì vậy mà chuồn chuồn được mệnh danh là “sát thủ nơi hoang dã”. Chúng tấn công và ăn những con chuồn chuồn vừa mới lột xác khi còn đang ở giai đoạn ấu trùng. Nhưng sau khi trưởng thành bắt đầu ăn trộm, chúng trở thành sát thủ săn mồi.
I.2.Giai đoạn trưởng thành của ấu trùng chuồn chuồn
Đến cuối thời kỳ phát triển, nếu gặp điều kiện thời tiết ấm áp của mùa xuân, ấu trùng chuồn chuồn con sẽ rời môi trường nước. Chúng bò trên thân cây và bám rất chặt vào kén. Giai đoạn lột xác trên cạn kéo dài khoảng 6 tháng. Sau thời gian này, ấu trùng chuồn chuồn non đã phát triển đầy đủ đôi cánh để bắt đầu bay xa hơn để tìm kiếm thức ăn.
Nếu thời tiết mùa xuân không ấm áp và có nắng, ấu trùng phát triển sẽ tiếp tục chờ đợi. Chúng tiếp tục săn mồi và đợi thời tiết thuận lợi để lột xác. Vì trong cái giá lạnh của mùa đông, ấu trùng chuồn chuồn non chỉ sống được vài tuần sau khi lột xác. Hầu hết ấu trùng chuồn chuồn non sau khi lột xác đều rất yếu và không thể bay đi ngay. Lúc này, chúng rất dễ trở thành miếng mồi ngon cho những loài ăn thịt khác.
II.Môi trường sống của chuồn chuồn
Vòng đời của chuồn chuồn chủ yếu ở giai đoạn ấu trùng. Tuy trải qua 3 giai đoạn hình thành và phát triển. Từ giai đoạn trứng đến ấu trùng và cuối cùng là lột xác trưởng thành. Tuy nhiên, giai đoạn ấu trùng của chuồn chuồn mất khoảng 4 năm. Giai đoạn trưởng thành chỉ có vài tháng để thực hiện chức năng duy trì nòi giống.
Chúng ta có thể nói rằng chuồn chuồn là một loài lưỡng cư. Chúng lớn lên trong nước và trưởng thành trên cạn. Sau khi lột xác thành công, chúng trở thành côn trùng có cánh nhưng sinh sản và ấu trùng phát triển trong nước. Trong tự nhiên, chuồn chuồn là phi công xuất sắc với đôi cánh mỏng manh nhưng mạnh mẽ.
III.Tuổi thọ của chuồn chuồn
Trước khi đọc bài viết này, chúng ta đều nghĩ rằng chuồn chuồn là loài côn trùng nhỏ bé sống trong vài tuần hoặc vài tháng. Nhưng tất cả chúng ta đã nghĩ sai. Vì 2/3 cuộc đời của chuồn chuồn diễn ra ở dạng ấu trùng. Do đó, chúng tôi chỉ nhìn thấy chúng ở giai đoạn trưởng thành khoảng 6 tháng. Nhưng trên thực tế chuồn chuồn có tuổi thọ khá dài hơn 4 năm.
Cụ thể hơn, chuồn chuồn có tuổi thọ tự nhiên là 4 năm. Nếu không bị loài khác ăn thịt, chuồn chuồn kim, chuồn chuồn trưởng thành sống lâu hơn 6 tháng. Chúng phải trải qua rất nhiều lần lột xác từ 8 đến 17 lần. Vì vậy thường có nguy cơ tuyệt chủng sau khi thay lông yếu ớt dễ bị các loài khác ăn thịt. Sau giai đoạn trưởng thành, chuồn chuồn sống trong tự nhiên khoảng 6 tháng. Chủ yếu là các hoạt động duy trì nòi giống và giúp đỡ người chăn nuôi.