Deepfake Là Gì?
Trên mạng xã hội gần đây, lan truyền một chiêu trò lừa đảo mới gọi là Deepfake, trong đó, hình ảnh và giọng nói của người thân được giả mạo để gây hiểu lầm. Nhưng Deepfake là gì? Và tại sao nó có thể giả giọng, mặt người thân để gây hiểm hoạ?
Deepfake Là Gì?
Thuật ngữ “Deepfake” là sự kết hợp của “deep learning” và “fake”. Đây là một công nghệ được phát triển dựa trên nền tảng học sâu từ nguồn mở của Google. Deepfake sẽ quét qua video và ảnh chân dung của một người rồi dùng trí tuệ nhân tạo để ghép chúng vào video khác với độ chân thật như thật. Càng có nhiều hình ảnh gốc, trí tuệ nhân tạo càng có nhiều dữ liệu để học. Với Deepfake, người ta có thể đưa khuôn mặt của một người sang người khác trong video một cách vô cùng chân thật.
Hiện nay, Deepfake đã trở thành nỗi ám ảnh trên Internet, dùng để lừa đảo và chi phối thị trường.
Cảnh báo hình thức lừa đảo bằng Deepfake để giả giọng, mặt người thân.
Ở Việt Nam, Deepfake đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng vì những nguy cơ tiềm ẩn. Tại hội thảo Tech Talks do VnExpress tổ chức, các chuyên gia công nghệ nổi tiếng như CEO Bkav Nguyễn Tử Quảng và CEO Microsoft Phạm Thế Trường đã chia sẻ quan điểm về Deepfake và cảnh báo về rủi ro bảo mật trong thời đại kết nối.
Hoạt Động Của Deepfake
Cách hoạt động của Deepfake liên quan đến quá trình học của trí tuệ nhân tạo. Ban đầu, hình ảnh khuôn mặt của một đối tượng (gọi là A) được thay thế hoàn toàn bằng khuôn mặt của một người khác (gọi là B) với chất lượng cao. Sau đó, hình ảnh của A được đưa vào bộ giải mã của B và tái tạo lại khuôn mặt của B với biểu cảm và hướng khuôn mặt của A. Quá trình này được thực hiện liên tục và chi tiết cho đến khi cho ra sản phẩm cuối cùng cực kỳ “thật” như thật.
Tại Sao Deepfake Có Thể Lừa Đảo Bằng Giọng Nói Và Mặt Người Thân?
Hiểu được cảnh giác của người dùng mạng xã hội với những chiêu trò lừa đảo thông qua tin nhắn và yêu cầu chuyển tiền, các đối tượng đã tìm ra cách lừa đảo tinh vi hơn bằng cách sử dụng công nghệ Deepfake để gọi video.
Chiêu trò của các đối tượng lừa đảo này là sử dụng video cũ của người dùng, cắt ghép hoặc sử dụng Deepfake để khi thực hiện hành động lừa đảo, họ sẽ phát lại video dưới dạng mờ ảo, chập chờn như đang ở nơi sóng yếu.
Theo các chuyên gia công nghệ, các đối tượng này thường tìm kiếm thông tin cá nhân được đăng tải công khai trên mạng xã hội để tạo ra một kịch bản lừa đảo. Khi nạn nhân cẩn thận và gọi điện thoại hoặc gọi video để kiểm tra, chúng sẽ sử dụng phần mềm cắt ghép hình ảnh để đánh lừa.
Các cơ quan chức năng đã đưa ra cảnh báo đến người dân cần đặc biệt cảnh giác với chiêu trò lừa đảo tinh vi này. Khi có ai đề nghị mượn tiền, người dân cần kiểm tra kỹ xem đó có phải là người thân của mình hay không.
Gần đây, việc lừa đảo qua giả danh Facebook và hack Facebook để lừa tiền đã gia tăng ở khắp cả nước. Những đối tượng lừa đảo sử dụng các chiêu trò rất tinh vi và có thể xảy ra với bất kỳ ai, vào bất kỳ thời điểm nào. Họ gọi điện thoại video giả làm người thân để vay tiền, giả làm con cái đang du học ở nước ngoài yêu cầu bố mẹ chuyển tiền đóng học phí hoặc có thể giả làm nhân vật khác trong quá trình kết bạn và hẹn hò trực tuyến để thực hiện các kịch bản đã chuẩn bị trước.
Các cơ quan chức năng luôn khuyến cáo người dân, khi nhận bất kỳ tin nhắn vay mượn tiền qua mạng xã hội, hãy gọi trực tiếp cho người thân để xác minh. Nếu bạn nghi ngờ có đối tượng giả mạo người thân trên mạng xã hội để lừa đảo và chiếm đoạt tài sản, hãy báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ và xử lý kịp thời.
Đọc thêm về Deepfake tại HEFC.