Mở bài
-Lời giới thiệu-
+Tác giả Đỗ Phủ.
+Đỗ Phủ (712-770) là một nhà thơ nổi tiếng từ thời Đường ở Trung Quốc. Tên thật là Tử Mĩ, biệt hiệu là Thiếu Lăng, quê ở tỉnh Hà Nam.
+Ông đã thành công muộn màng và làm quan trong một thời gian ngắn.
+Vào năm 759, ông rời khỏi công việc làm quan và trở về quê hương, sống trong cảnh nghèo khó cùng gia đình.
Thân bài
a. Tâm trạng đau xót của nhà thơ khi nhìn căn nhà tranh bị gió thu thổi bay mái
-Hình ảnh căn nhà bị hủy hoại-
”Tháng tám mùa thu gió thét lên,
Mất đi ba lớp tranh nhà chúng ta…”
Vào cuối mùa thu (mùa thu cao), gió thổi mạnh (gió thét lên), mái nhà bị cuốn bay bởi gió thu (mất đi ba lớp tranh nhà…). Một miếng vải treo trên cây cao trong khu rừng xa xôi, một miếng rơi xuống mương nước trước mặt…
-Tâm trạng đau xót và bất lực của nhà thơ-
+Trước khi những đứa trẻ chạy về và cướp tấm vải để làm mái nhà, nhà thơ đau đớn nhưng
”Môi khô gào cháy nhưng không thể nói nên lời,
Chống gậy quay về cảm giác ấm ức trong lòng.”
→ Tình huống khốn khó của gia đình nhà thơ trong một đêm mưa lạnh
⇒ Gió thét lên, đêm đen đặc, mưa nhỏ rả rích suốt đêm đã đẩy vợ chồng và con cái nhà thơ vào hoàn cảnh bi thương: Nằm gúp trong đống chăn đệm cũ tattered, lạnh ngắt, dưới trời mưa phùn, lạnh thấu xương.
-Cách miêu tả sự thật xúc động-
”Trời thu mịt mịt, đêm tối đen như mực,
Mưa nhỏ rơi liên tục, không ngừng nghỉ,
Chiếc mền lụa cũ lạnh tựa như sắt…
Viền giường nhà không còn gì cả…”
-Nhà thơ thường hay thức thời kể từ khi thời thế rơi vào tình trạng hỗn loạn, chiến tranh. Suốt đêm mưa lạnh, ông bồn chồn, không thể ngủ, mong đến lúc sáng. Ông khao khát hoàn cảnh tốt đẹp xuất phát từ trái tim nhân ái của mình-
+Trong cảnh bị mưa dập, gió thổi, nhà thơ đau lòng suy nghĩ về tất cả những người nghèo khổ khác cũng phải trải qua những hoàn cảnh đáng thương như ông.
+Ông mong muốn có một ngôi nhà rộng lớn để che chở cho tất cả những nhà văn nghèo khó: ”Ước mong có ngôi nhà rộng lớn,
để bảo vệ tất cả những nhà văn nghèo khó và khiếm khuyết…”
→ Ngay cả nếu cảm xúc ấy không trở thành hiện thực: ”Dù nhà ta đã đổ, chết đói cũng không sao!”
⇒ Đánh mất bản thân vì người khác, đó là trái tim nhân ái cao cả của nhà thơ.
Kết bài
Ấn tượng lớn về bài thơ và tác giả “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” là tác phẩm nổi tiếng của Đỗ Phủ. Nguyễn Du, một nhà thơ vĩ đại của Việt Nam, đã tôn trọng Đỗ Phủ là “Nhà thơ tuyệt vời hàng đời cho văn chương.”