Thuật ngữ về điều kiện FCR vẫn còn khá mới đối với nhiều người. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về điều này.
Hẳn bạn đã biết rằng trong vận tải đường biển từ cảng này đến cảng khác, nếu hai bên không cần sử dụng Bill of Lading (B/L) gốc do sự tin tưởng lẫn nhau hoặc người nhận hàng đã trả tiền trước, người xuất khẩu sẽ không cần kiểm soát hàng hóa khi hàng đến. Thay vào đó, hai bên sẽ sử dụng một loại giấy tờ vận tải đơn giản hơn gọi là Sea Way Bill – SWB.
Trong trường hợp vận chuyển hàng bằng phương thức đa phương thức (liên hệ một NVOCC để thuê vận chuyển), cả người xuất khẩu và người nhập khẩu cũng sẽ không cần sử dụng Forwarder’s Bill of Lading (F.B/L) gốc do sự tin tưởng lẫn nhau hoặc người nhập khẩu đã trả tiền trước. Thay vào đó, hai bên sẽ sử dụng một loại giấy tờ đơn giản hơn gọi là FCR. Điều kiện FCR là viết tắt của Forwarder’s Certificate of Receipt hoặc Forwarder’s Cargo of Receipt (FCR) do FIATA đề xuất cho các người giao nhận.
I. Nội dung và chức năng của điều kiện FCR
Nội dung của điều kiện FCR (mẫu FIATA) cơ bản tương tự một giấy tờ vận tải thông thường. Tuy nhiên, FCR không có chức năng xác nhận quyền sở hữu hàng hóa và không thể chuyển nhượng được. Do đó, FCR không bao giờ được phát hành theo kiểu “Theo lệnh” (To order) của người nhận hàng hoặc ngân hàng mở L/C. FCR chỉ là một biên nhận cho việc shipper đã giao hàng cho NVOCC (FWD).
Tuy nhiên, chỉ có một số L/C cho phép sử dụng FCR mà không cần F.B/L gốc. Các chứng từ bao gồm: Lệnh giao hàng (Delivery Order – D/O), Biên lai Thuyền phó (Mate’s Receipt – M/R) và các chứng từ của người giao nhận như: Giấy chứng nhận nhận hàng (FIATA FCR), Giấy chứng nhận vận tải (FIATA Forwarder’s Certificate of Transport – FCT), Biên lai nhận hàng (FIATA Forwarder’s Warehouse Receipt – FWR) không được coi là chứng từ vận tải và Hợp đồng vận tải. Lý do ngân hàng chấp nhận FCR sẽ được giải thích ở phần sau.
II. Bản chất và tính ứng dụng của điều kiện FCR
Bản chất của điều kiện FCR là khi người xuất khẩu giao hàng cho NVOCC, hàng hóa đó nằm trong quyền kiểm soát của NVOCC. Hàng đã được chuyển quyền sở hữu sang người nhập khẩu ngay khi hàng được giao cho NVOCC. FCR là một kiểu tự động thả hàng khi hàng đến của NVOCC trong vận tải đa phương thức.
Bạn có thể áp dụng FCR trong các trường hợp sau:
* Trader vận dụng FCR trong việc switch B/L trong buôn bán 3 bên
Nếu vận chuyển là đường biển, hãng tàu sẽ cấp Bill of Lading (B/L) gốc. Tuy vậy, việc switch B/L khá khó khăn vì hãng tàu thường không đồng ý. Do đó, trader thích sử dụng House B/L cấp bởi NVOCC thay vì B/L gốc. Trader chỉ cần liên hệ với NVOCC để switch House B/L này. Việc switch này càng dễ dàng nếu NVOCC là đối tác thân thiết của trader.
Nếu vận chuyển là đa phương thức, NVOCC sẽ cấp Forwarder’s Bill of Lading (F.B/L) gốc. Thay vì yêu cầu NVOCC sử dụng F.B/L gốc, trader chỉ cần yêu cầu sử dụng FCR. Khi nhận được FCR từ người xuất khẩu, trader sẽ yêu cầu NVOCC cấp một bộ F/B.L mới hoàn toàn như yêu cầu switch. Việc này dễ dàng hơn vì không có F.B/L gốc nào đã được cấp trước đó cho người xuất khẩu.
* Người xuất khẩu vận dụng FCR để được thanh toán sớm nếu sử dụng L/C
Ngân hàng thường không chấp nhận FCR trong thanh toán bằng L/C, nhưng trong một số trường hợp, họ có thể chấp nhận. Điều này xảy ra khi việc cấp F.B/L của NVOCC cho người xuất khẩu bị trễ. Trong trường hợp này, người xuất khẩu có thể đề nghị người nhập khẩu sử dụng FCR thay vì F.B/L gốc trong thanh toán L/C.
Vì bản chất của FCR là chỉ cần người xuất khẩu giao hàng cho NVOCC là hàng đã thuộc quyền kiểm soát của NVOCC, quyền sở hữu hàng hóa đã được chuyển sang người nhập khẩu, và người xuất khẩu không có quyền để giữ hàng khi hàng đến, người nhập khẩu sẽ đồng ý việc này và thuyết phục ngân hàng mở L/C đồng ý sử dụng FCR. Thường, ngân hàng mở chỉ đồng ý khi người nhập khẩu đã đặt cọc 100% giá trị hàng hóa để giảm rủi ro.
Tuy nhiên, người xuất khẩu cần cân nhắc khi sử dụng FCR trong thanh toán bằng L/C vì khi hàng đến cảng dỡ hàng, NVOCC sẽ giao hàng cho người nhập khẩu bất chấp việc người nhập khẩu đã thanh toán cho ngân hàng hay chưa. Nếu người nhập khẩu đã lấy được hàng trong khi chưa thanh toán cho ngân hàng, những rủi ro sau đó sẽ do người xuất khẩu chịu.
* Người nhập khẩu sử dụng FCR để thuận tiện trong việc gom hàng lẻ
Trong việc gom hàng lẻ và vận chuyển đa phương thức, NVOCC có vai trò gom hàng từ nhiều người xuất khẩu và đóng gói vào cùng một cont. Khi sử dụng FCR, người nhập khẩu chỉ cần yêu cầu NVOCC cung cấp FCR cho từng người xuất khẩu để nhận hàng. Việc này giúp người nhập khẩu tiện lợi trong việc gom hàng và trả tiền hàng.
Mong rằng những thông tin chi tiết về điều kiện FCR trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này và ứng dụng vào công việc và học tập.
