Viêm thanh quản hầu là gì?
Viêm thanh quản hầu là một bệnh lý phổ biến trong đường hô hấp. Đây là tình trạng viêm ở vùng thanh quản (viêm thanh quản) và vùng họng (viêm họng) xảy ra đồng thời. Cả hai loại viêm này thường có nguyên nhân do virus và thường xảy ra cùng lúc.
Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm thanh quản hầu?
Triệu chứng viêm thanh quản
Triệu chứng viêm thanh quản bao gồm:
- Khàn tiếng
- Mất giọng hoặc giọng thì thào
- Cảm giác ngứa và rát ở cổ họng
- Đau họng
- Khô cổ họng
- Ho khan
Triệu chứng viêm họng
Thời kỳ ủ bệnh thường từ 2-5 ngày. Các triệu chứng viêm họng thay đổi tùy theo cơ địa từng người, bao gồm:
- Sổ mũi
- Chảy nước mũi
- Đau đầu
- Ho
- Mệt mỏi
- Đau nhức cơ
- Ớt lạnh
- Sốt (nhẹ với cảm lạnh và cao với cảm cúm)
Ngoài ra, viêm họng còn có thể gây các triệu chứng khác như sưng hạch bạch huyết, mệt mỏi nhiều, sốt, đau cơ, bứt rứt khó chịu, mất cảm giác ngon miệng và phát ban.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào đã được đề cập hoặc có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Mỗi người có cơ địa khác nhau, vì vậy tốt nhất nên thảo luận với bác sĩ để biết điều gì là tốt nhất cho bạn.
Nguyên nhân gây ra viêm thanh quản hầu?
Viêm thanh quản có thể có các nguyên nhân sau:
Viêm thanh quản cấp tính
Hầu hết các trường hợp viêm thanh quản cấp tính là tạm thời và cải thiện sau khi nguyên nhân cơ bản được giải quyết. Các nguyên nhân gây viêm thanh quản cấp bao gồm:
- Nhiễm siêu vi tương tự với nguyên nhân gây cảm lạnh.
- La hét hoặc nói quá nhiều.
- Các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn như bạch hầu (rất hiếm).
Viêm thanh quản mạn tính
Viêm thanh quản kéo dài hơn ba tuần được gọi là viêm thanh quản mạn tính. Loại viêm thanh quản này thường do tiếp xúc với chất kích thích theo thời gian. Có thể gây ra căng dây thanh âm, tổn thương hoặc sự tăng trưởng bất thường trên dây thanh. Các nguyên nhân gây ra viêm thanh quản mạn tính bao gồm:
- Hít phải chất kích thích như chất hóa học, chất gây dị ứng hoặc khói thuốc.
- Bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản.
- Viêm xoang mạn tính.
- Uống rượu quá nhiều.
- La hét hoặc nói quá nhiều.
- Hút thuốc lá.
Có một số nguyên nhân khác ít gặp gây viêm thanh quản mạn tính, bao gồm nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm, nhiễm trùng do ký sinh trùng nhất định.
Các nguyên nhân khác của chứng khàn tiếng mạn tính bao gồm ung thư, sốt dây thần kinh, rung dây thanh âm ở tuổi già.
Nguyên nhân gây viêm họng
Các nguyên nhân gây viêm họng bao gồm:
- Virus sởi
- Adenovirus, là một trong những nguyên nhân gây cảm lạnh thông thường
- Virus thủy đậu
- Chứng viêm tắc thanh quản
- Ho gà
- Các vi khuẩn nhóm liên cầu
Virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau họng. Viêm họng thường gặp nhất do các bệnh nhiễm trùng do virus như cảm lạnh, cảm cúm hoặc chứng tăng bạch cầu đơn nhân. Bệnh nhiễm virus không đáp ứng với điều trị kháng sinh và việc điều trị chỉ cần thiết để giảm triệu chứng.
Nguyên nhân ít gặp hơn là do vi khuẩn. Nhiễm trùng do vi khuẩn đòi hỏi phải điều trị bằng kháng sinh. Vi khuẩn phổ biến nhất gây nhiễm trùng vùng họng là Streptococcus nhóm A. Cũng có những nguyên nhân hiếm gặp khác như bệnh lậu, nhiễm Chlamydia hoặc Corynebacterium.
Nếu bạn thường xuyên mắc cảm lạnh hoặc cảm cúm, có thể làm tăng nguy cơ gây viêm họng.
Nguy cơ mắc phải
Những ai thường mắc phải viêm thanh quản hầu?
Viêm thanh quản hầu là một bệnh phổ biến, thường ảnh hưởng nhiều hơn đến nữ giới so với nam giới. Bệnh có thể ảnh hưởng đến bất kỳ đối tượng nào ở mọi lứa tuổi. Viêm thanh quản hầu có thể được quản lý bằng cách giảm các yếu tố nguy cơ. Hãy thảo luận với bác sĩ để biết thêm thông tin.
Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc viêm thanh quản hầu?
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc viêm thanh quản bao gồm:
- Đang mắc nhiễm trùng đường hô hấp như cảm lạnh, viêm phế quản hoặc viêm xoang.
- Tiếp xúc với các chất gây kích thích như khói thuốc lá, uống quá nhiều chất cồn, bị bệnh lý axit dạ dày hoặc làm việc ở những khu vực có hóa chất.
- Nói quá lớn, la hét hoặc hát lâu.
Các yếu tố nguy cơ gây viêm họng bao gồm:
- Đang trong mùa lạnh hoặc mùa dễ bị cảm cúm.
- Tiếp xúc với những người bị đau họng hoặc cảm lạnh.
- Hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc gián tiếp.
- Nhiễm trùng xoang thường xuyên.
- Bệnh dị ứng.
- Đến những nơi đông đúc.
Điều trị hiệu quả
Lưu ý: Những thông tin dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo. Hãy luôn tham khảo ý kiến của các chuyên viên y tế.
Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán viêm thanh quản hầu?
Viêm thanh quản:
Dấu hiệu phổ biến nhất của viêm thanh quản là khàn tiếng. Có thể có thay đổi về giọng nói tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng hoặc kích thích, từ khàn tiếng nhẹ đến gần như mất giọng. Nếu bạn mắc viêm thanh quản mạn tính, bác sĩ có thể muốn nghe giọng nói và kiểm tra dây thanh âm.
Có thể sử dụng những kỹ thuật sau để giúp chẩn đoán viêm thanh quản:
- Nội soi thanh quản.
- Sinh thiết.
Viêm họng:
Khám sức khỏe: Nếu bạn có triệu chứng viêm họng, bác sĩ sẽ kiểm tra cổ họng để xem có vết loét trắng, xám, sưng và đỏ hay không. Bác sĩ cũng có thể kiểm tra vùng mũi và tai cũng như xem xét tình trạng các hạch bạch huyết hai bên cổ xem có sưng hay không.
Phết họng: Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn mắc viêm họng do vi khuẩn, ông sẽ đề nghị bạn làm phết họng để lấy mẫu dịch tiết từ cổ họng. Hầu hết các bác sĩ có thể làm xét nghiệm nhanh vi khuẩn strep tại phòng khám và kết quả có thể được biết trong vòng vài phút.
Xét nghiệm máu: Nếu bác sĩ nghi ngờ viêm họng do nguyên nhân khác, ông sẽ đề nghị lấy máu để xác định xem bạn có mắc chứng tăng bạch cầu đơn nhân hay không. Xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu cũng có thể được thực hiện để xác định xem bạn có mắc bệnh khác hay không.
Những phương pháp dùng để điều trị viêm thanh quản hầu?
Viêm thanh quản:
Viêm họng cấp tính thường tự phục hồi trong vòng một tuần. Các biện pháp tự chăm sóc tại nhà cũng có thể giúp cải thiện triệu chứng. Các phương pháp điều trị viêm thanh quản mạn tính nhằm điều trị các nguyên nhân cơ bản như chứng ợ nóng, hút thuốc lá hoặc sử dụng rượu quá mức. Có thể sử dụng một số loại thuốc trong một số trường hợp, bao gồm:
- Thuốc kháng sinh: Trong hầu hết các trường hợp viêm thanh quản, kháng sinh không hiệu quả vì nguyên nhân thường là virus. Tuy nhiên, nếu bạn bị nhiễm trùng do vi khuẩn, bác sĩ có thể đề nghị sử dụng kháng sinh.
- Corticosteroid: Thuốc này có thể giúp giảm viêm ở dây thanh quản. Tuy nhiên, chỉ áp dụng khi cần điều trị viêm thanh quản nhanh, ví dụ khi bạn cần sử dụng giọng nói để hát, phát biểu hoặc trình bày.
Viêm họng:
Đối với các trường hợp viêm họng, bác sĩ thường kê toa thuốc kháng sinh. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật (CDC), amoxicillin và penicillin là những phương pháp điều trị phổ biến nhất cho viêm họng do strep. Điều quan trọng là phải tuân thủ toàn bộ liệu trình điều trị kháng sinh để ngăn ngừa tái nhiễm trùng hoặc làm bệnh xấu đi. Thông thường, liệu trình này kéo dài từ 7 đến 10 ngày.
Chế độ sinh hoạt phù hợp
Những thói quen sinh hoạt giúp hạn chế diễn tiến của viêm thanh quản hầu?
Viêm thanh quản:
Một số phương pháp tự chăm sóc tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng viêm thanh quản và giảm áp lực lên giọng nói:
- Sử dụng máy làm ẩm để giữ không khí trong nhà hoặc văn phòng ẩm ướt.
- Tránh nói quá to hoặc quá lâu. Nếu bạn cần nói chuyện trước đám đông, hãy sử dụng micro.
- Uống nhiều nước để tránh mất nước (tránh uống rượu và caffeine).
- Làm ẩm cổ họng bằng viên ngậm, súc miệng muối hoặc nhai kẹo cao su.
- Tránh sử dụng thuốc thông mũi. Những loại thuốc này có thể làm khô cổ họng.
- Tránh nói thầm.
Viêm họng:
Nếu bệnh viêm họng là do virus, chăm sóc tại nhà có thể giúp giảm triệu chứng:
- Uống nhiều nước để tránh mất nước.
- Uống nước ấm.
- Súc miệng với nước muối ấm (pha 1 muỗng cà phê muối vào khoảng 250ml nước).
- Sử dụng máy làm ẩm.
- Nghỉ ngơi cho đến khi bạn cảm thấy tốt hơn.
Để giảm đau và sốt, bạn có thể dùng thuốc không kê toa như acetaminophen (Tylenol®) hoặc ibuprofen (Advil®). Kẹo ngậm cũng có thể giúp làm dịu cơn đau và rát ở cổ họng.
Có một số giải pháp thay thế được sử dụng để điều trị viêm họng. Tuy nhiên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chúng để tránh tương tác thuốc hoặc các biến chứng khác. Một số loại thảo dược thông thường bao gồm kim ngân hoa, cam thảo, rễ thục quỳ, cây xô thơm và cây du trơn.
Viêm thanh quản hầu là một bệnh phổ biến. Việc phòng tránh và điều trị bệnh cũng rất đơn giản khi hiểu rõ và tránh các yếu tố nguy cơ.
Tuy nhiên, khi mắc bệnh, hãy nhớ rằng viêm thanh quản hầu đa phần có nguyên nhân do virus, nên việc sử dụng kháng sinh phải có chỉ định của bác sĩ. Việc tự ý dùng kháng sinh có thể gây kháng kháng sinh và gây khó khăn trong điều trị các bệnh khác.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất. Chúng tôi không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.
HEFC đã chỉnh sửa và bổ sung: Viên chức trường Đại học Kinh tế, Tài chính & Quản lý TP.HCM (HEFC). HEFC