Tại sao lại lấy từ “Mayday” chứ không phải “Juneday” hay “Augustday”?
Bạn có từng thắc mắc rằng khi máy bay hoặc tàu biển gặp tình huống nguy hiểm, họ sẽ sử dụng từ gì để gọi cứu trợ qua sóng vô tuyến? “Help me!” hay SOS?… Thực tế, phi công và thuyền trưởng sẽ sử dụng từ “Mayday!” Nhưng tại sao lại là “Mayday” mà không phải “Juneday” hay “Augustday”? Chuyến tàu đầu tuần của HEFC ngày hôm nay sẽ giải thích vấn đề này cho bạn. Hãy cùng nhau khám phá!
Nguyên tắc tạo ra từ “Mayday”
Vào năm 1923, một sỹ quan vô tuyến cao cấp, Frederick Stanley Mockford (1897-1962), tại sân bay Croydon của Luân Đôn, Anh, đã được giao nhiệm vụ tạo ra một từ dễ hiểu nhất để phi công và nhân viên mặt đất sử dụng trong tình huống khẩn cấp.
Trong quá trình giao tiếp bằng giọng nói qua sóng vô tuyến trở nên ngày càng phổ biến, việc có một từ tương đương với tín hiệu SOS của mã Morse trở nên cần thiết. Rõ ràng, từ “help” không thể sử dụng được đối với người nói tiếng Anh, vì nó được sử dụng rất thường xuyên trong giao tiếp hàng ngày.
Tại thời điểm đó, ông Mockford chủ yếu làm việc trong việc giao tiếp giữa sân bay Croydon và sân bay Le Bourget ở Paris, Pháp. Suy nghĩ bằng cả tiếng Pháp và tiếng Anh, ông nảy ra ý tưởng sử dụng một từ độc đáo – “Mayday” là cách đọc chệch của từ “m’aider” trong tiếng Pháp, có nghĩa là “help me” (Cứu tôi với!).
Sự công nhận quốc tế
Vào năm 1927, Hiệp ước Điện báo vô tuyến quốc tế Washington đã chọn “Mayday” là tín hiệu giọng nói chính thức trong các cuộc gọi báo tình huống cực kỳ khẩn cấp với mức độ nguy hiểm cao như các trường hợp đe dọa tính mạng.
Khi sử dụng từ “Mayday” trong cuộc gọi báo nguy, thường được lập lại ba lần “Mayday – Mayday – Mayday” để đảm bảo thông điệp dễ nhận biết ngay cả trong điều kiện tiếng ồn lớn nhất. Mẫu chuẩn của một cuộc gọi báo nguy bao gồm việc nói ba lần liên tiếp từ MAYDAY, sau đó là tên hoặc mã hiệu của tàu hoặc máy bay cũng được nói ba lần, và sau đó là lại MAYDAY và tên hoặc mã hiệu một lần nữa. Thông tin quan trọng như vị trí, mức độ nguy hiểm và sự giúp đỡ cần thiết cũng nên được đưa ra, kèm theo số lượng người trên tàu hoặc máy bay. Một ví dụ về tin nhắn báo nguy tiêu biểu có thể như sau:
“Mayday, Mayday, Mayday, đây là HỒNG HÀ, HỒNG HÀ, HỒNG HÀ. Mayday, HỒNG HÀ. Vị trí 54 25 bắc, 016 33 tây. Tàu của chúng tôi đang cháy và chìm xuống. Chúng tôi cần được giúp đỡ ngay. Có tổng cộng bốn người trên tàu và chúng tôi đang sử dụng một xuồng cứu hộ. Kết thúc cuộc gọi báo nguy.”
Tín hiệu “pan-pan”
Trong trường hợp tàu thủy cần nhận sự hỗ trợ, nhưng tình huống không quá nguy cấp, từ “pan-pan” có thể được sử dụng thay thế. Tín hiệu này có nghĩa là bạn cần được hỗ trợ nhưng không ở mức độ khẩn cấp như “Mayday”. Tương tự như “Mayday”, pan-pan cũng là cách đọc chệch từ tiếng Pháp “panne”, có nghĩa là “hỏng hóc”. Tín hiệu này cũng được phát ba lần liên tiếp “pan-pan pan-pan pan-pan”, theo sau là tên trạm kiểm soát biển bạn muốn báo tới, vị trí tọa độ cuối cùng và tình trạng khẩn cấp.
Sự phản hồi trong cuộc gọi cấp cứu
Trong trường hợp cuộc gọi “Mayday” hoặc pan-pan không được đáp ứng bởi Cơ quan Bảo vệ Bờ biển hoặc các cơ quan cứu hộ, sau một vài phút, một tàu hoặc máy bay khác thông qua sóng vô tuyến sẽ nhận được cuộc gọi và truyền tải tín hiệu khẩn cấp thay cho tàu hoặc máy bay đang gặp nguy hiểm, lặp lại tất cả thông tin ban đầu đã nhận được.
Tỷ phạm không đúng cách sử dụng từ “Mayday”
Bạn có biết?
Ở Mỹ, nếu bạn sử dụng từ “Mayday” không đúng trường hợp, bạn có thể bị phạt tù 6 năm và phải nộp phạt lên tới 250.000 đô la.
Trong cuộc tấn công khủng bố vào ngày 11/09/2011, dù có tổng cộng bốn máy bay gặp nạn, nhưng chỉ có một máy bay đã phát tín hiệu Mayday. Chuyến bay số 93 đã rơi vào một cánh đồng tại Stonycreek Township, Somerset County, Pennsylvania, và đã phát đi hai cuộc gọi Mayday tới Trung tâm Kiểm soát Hàng không ở Cleveland. Cuộc gọi đầu tiên xảy ra lúc 09:28:17, khi cơ trưởng Jason Dahl hét lên “Mayday, Mayday, Mayday” giữa những âm thanh của bạo lực. Cuộc gọi Mayday thứ hai xảy ra lúc 09:28:50, khi một người trong buồng lái hét lên “Mayday! Ra khỏi đây! Ra khỏi đây!”. Chúng ta không biết chính xác khi nào máy bay số 93 đã bị các kẻ không tặc kiểm soát, nhưng vào lúc 09:31:57, Ziad Jarrah, một kẻ không tặc, đã thông báo với hành khách cũng như Trung tâm Kiểm soát Hàng không Cleveland.
Học viện HEFC rất hân hạnh được chia sẻ thông tin này với bạn!