Tổng quan huyện Phụng Hiệp
I – Tìm hiểu về quá trình hình thành và phát triển của huyện
Trước năm 1975, huyện Phụng Hiệp thuộc tỉnh Phong Dinh. Sau ngày giải phóng, huyện này thuộc tỉnh Hậu Giang và sau đó là tỉnh Cần Thơ. Từ năm 2004 đến nay, huyện Phụng Hiệp trở lại thuộc tỉnh Hậu Giang[^1^]. Huyện này được chia thành thị xã Ngã Bảy và huyện Phụng Hiệp theo Nghị định 98/2005/NĐ-CP[^2^]. Huyện Phụng Hiệp đã xây dựng trụ sở tạm tại thị trấn Cây Dương và sau đó di dời về trụ sở mới vào cuối năm 2010[^3^].
II – Điều kiện tự nhiên
Huyện Phụng Hiệp là một huyện vùng nông nghiệp của tỉnh Hậu Giang. Trung tâm huyện nằm trên tỉnh lộ 927, cách trung tâm tỉnh Hậu Giang 37km. Diện tích huyện là 484,510km², dân số 194.814 người[^4^]. Huyện chia thành 15 đơn vị hành chính gồm 3 thị trấn và 12 xã[^5^]. Huyện có vị trí gần sông Hậu và nhiều kênh, đồng thời có diện tích đất đai và dân số lớn, tạo tiềm năng và lợi thế cho phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp[^6^].
1. Vị trí địa lý
Huyện Phụng Hiệp nằm ở phía Đông của tỉnh Hậu Giang. Phía Bắc giáp huyện Châu Thành A, phía Đông giáp huyện Châu Thành và thị xã Ngã Bảy, phía Nam giáp thị xã Long Mỹ tỉnh Hậu Giang và huyện Mỹ Tú tỉnh Sóc Trăng, phía Tây giáp huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang. Huyện có hệ thống giao thông đường bộ và đường thủy phát triển, thuận lợi cho việc giao lưu, đi lại và phát triển kinh tế[^7^].
2. Đặc điểm địa hình
Địa hình của huyện Phụng Hiệp khá bằng phẳng, từ Bắc xuống Nam cao độ giảm dần. Từ Đông sang Tây cũng có xu hướng giảm dần vào giữa huyện và tạo thành các khu vực địa hình cao thấp khác nhau[^8^].
3. Khí hậu
Huyện Phụng Hiệp có khí hậu nhiệt đới gió mùa gần xích đạo. Nhiệt độ trung bình hàng năm là 26,8°C, cao nhất là vào tháng 4 (28,3°C) và thấp nhất là vào tháng 1 (25,5°C). Mùa khô kéo dài từ tháng 12 đến tháng 3, chiếm 10% tổng lượng mưa trong năm. Mùa mưa kéo dài từ tháng 4 đến tháng 11, chiếm 90% tổng lượng mưa trong năm. Lượng mưa trung bình năm là 1.635mm và phân bố không đều theo mùa[^9^].
4. Sông ngòi
Huyện Phụng Hiệp có hệ thống sông ngòi phong phú, bao gồm sông Hậu và nhiều con sông lớn nhỏ khác. Sông Hậu là nguồn cung cấp nước chủ yếu trên địa bàn huyện, cung cấp nước dồi dào quanh năm và tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp[^10^].
Kinh tế – Xã hội
1. Về nông nghiệp
Nông nghiệp vẫn là ngành kinh tế mạnh của huyện Phụng Hiệp. Qua những năm qua, huyện đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng và vật nuôi, phát triển sản xuất hợp lý và phù hợp với điều kiện địa phương. Nhiều vùng ở huyện chuyên canh lúa, mía, cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản, đóng góp vào việc nâng cao mức sống người dân và giảm nghèo[^11^]. Huyện còn chú trọng phát triển cây mía, là vùng nguyên liệu mía của tỉnh Hậu Giang. Ngoài ra, nuôi trồng thủy sản cũng được đẩy mạnh trong vài năm gần đây. Dù quy mô sản xuất nhỏ, nhưng đây là một tiềm năng và lợi thế của huyện Phụng Hiệp[^12^].
2. Công nghiệp
Huyện Phụng Hiệp có một số công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi thủy sản và các hợp tác xã làm ăn có hiệu quả. Công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp cũng phát triển với 765 cơ sở công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và tổng sản lượng đạt 1.182 tỷ đồng. Thương mại, dịch vụ cũng đóng góp vào nền kinh tế của huyện với tổng giá trị đạt 3.172 tỷ đồng[^13^].
3. Giao thông
Huyện Phụng Hiệp đã đầu tư phát triển mạng lưới giao thông bộ, đặc biệt là giao thông nông thôn. Hệ thống giao thông đường bộ đã hoàn chỉnh và phương tiện giao thông dễ dàng di chuyển trong cả hai mùa mưa nắng, phục vụ cho việc di chuyển từ trung tâm huyện đến các xã, thị trấn trên địa bàn[^14^].
4. Dân cư
Dân số trung bình của huyện là 193.704 người, tập trung nhiều ở nông thôn (170.496 người) và thành thị (23.208 người)[^15^].
5. Giáo dục
Huyện Phụng Hiệp hiện có hơn 1.440 giáo viên và 751 phòng học, phục vụ cho 27.373 học sinh ở các cấp học[^16^].
6. Y tế
Huyện Phụng Hiệp có một bệnh viện đa khoa và 14 trạm y tế để phục vụ sức khỏe của người dân[^17^].
7. Văn hóa thông tin
Huyện có 01 Trung tâm văn hóa và 11 nhà văn hóa, cung cấp dịch vụ văn hóa thông tin cho người dân. Phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao cũng được phát động rộng rãi trong cộng đồng. Hệ thống truyền thanh được bố trí đồng đều khắp huyện, chất lượng tin bài và thời lượng phát sóng được nâng cao, phát huy vai trò cầu nối giữa Đảng và người dân[^18^].
8. Chính sách xã hội
Huyện chú trọng công tác thương binh xã hội và xây dựng quỹ “đền ơn đáp nghĩa” để giải quyết chính sách đối với các gia đình có công. Công tác y tế, nước sạch, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh, chăm sóc sức khỏe cũng được thực hiện tốt. Công tác dân số, gia đình và trẻ em cũng nhận được sự quan tâm và phối hợp từ các cấp quan tâm[^19^].
Di tích lịch sử văn hóa
Các di tích lịch sử văn hóa trong huyện Phụng Hiệp như Khu di tích căn cứ Tỉnh ủy Cần Thơ và Tượng đài Tây Đô đều có giá trị lịch sử và truyền thống cách mạng, đóng góp vào việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc Việt Nam[^20^].
1. Khu di tích căn cứ Tỉnh ủy
Khu di tích căn cứ Tỉnh ủy, hay còn gọi là căn cứ Bà Bái, nằm ở xã Phương Bình. Đây là nơi diễn ra các cuộc Hội nghị quan trọng của Tỉnh ủy Cần Thơ. Khu di tích bao gồm hội trường, nơi diễn ra cuộc họp và làm việc của Ban Thường vụ và đồng chí Bí thư. Ngoài ra, di tích còn trưng bày các hiện vật về cuộc chiến và phong trào cách mạng[^21^].
2. Tượng đài Tây Đô
Tượng đài Tây Đô được xây dựng để tôn vinh Tiểu đoàn Tây Đô, một đơn vị quân đội có những chiến công xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ[^22^]. Tượng đài được xây dựng mới và khánh thành năm 2012 tại xã Phương Bình. Nơi đây là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và người dân để ghi nhớ quá trình xây dựng và phát triển của Tiểu đoàn Tây Đô và tôn vinh các thế hệ “Bộ đội Cụ Hồ” hôm nay[^23^].
Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng
Khu bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng, được thành lập năm 2002, là một trong những khu bảo tồn thiên nhiên quan trọng của tỉnh Hậu Giang. Khu bảo tồn này có diện tích gần 3.000ha và bao gồm các phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phục hồi sinh thái, hành chính-dịch vụ-du lịch và khu thực nghiệm khoa học[^24^]. Với đa dạng thực vật và động vật quý hiếm, khu bảo tồn Lung Ngọc Hoàng đang trở thành điểm du lịch sinh thái, nơi bảo tồn di sản thiên nhiên và phục hồi sinh cảnh tự nhiên[^25^].