Hàng tồn kho là thuật ngữ để chỉ các mặt hàng dự trữ mà một công ty sản xuất để bán và các thành phần tạo nên sản phẩm. Hàng tồn kho cũng được xem như một phần quan trọng của tài sản ngắn hạn, chiếm tỉ trọng lớn và đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Nguyên liệu thô (Raw Material)

Nguyên liệu thô là các nguyên vật liệu hoặc hàng hóa được nhà sản xuất mua để sử dụng trong quá trình sản xuất. Quá trình sản xuất được quyết định dựa trên sự có sẵn của nguyên liệu thô để tạo ra sản phẩm cuối cùng mong muốn. Việc dự trữ nguyên liệu thô là cần thiết để hạn chế bất kỳ sự gián đoạn nào trong kế hoạch sản xuất.

Công việc trong quá trình sản xuất (Work-in-process – WIP)

Công việc trong quá trình sản xuất là một phần của nguyên liệu thô mà vẫn đang trong quá trình sản xuất. Công việc trong quá trình sản xuất có thể có hoặc không thể bán được. Đây cũng được gọi là sản phẩm chưa hoàn thiện. Việc dự trữ công việc trong quá trình sản xuất nên được giữ ở mức thấp nhất có thể để tránh ảnh hưởng đến dòng tiền của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc dự trữ công việc trong quá trình sản xuất là cần thiết để đẩy nhanh quá trình sản xuất và lập kế hoạch sản xuất phù hợp.

Sản phẩm cuối cùng (Finished Goods)

Sản phẩm cuối cùng là các sản phẩm sau quá trình sản xuất từ nguyên liệu thô và được bán trên thị trường. Có hai loại sản phẩm cuối cùng trong ngành công nghiệp sản xuất. Một là các sản phẩm được sản xuất theo số lượng lớn. Hai là các sản phẩm được sản xuất theo yêu cầu với các thông số kỹ thuật cụ thể. Đối với sản phẩm được sản xuất theo số lượng lớn, các doanh nghiệp cần phải dự trữ một lượng sản phẩm cuối cùng nhất định để nhanh chóng đáp ứng nhu cầu của khách hàng và hạn chế tổn thất trong trường hợp xảy ra tình huống bất ngờ như thiên tai, đình công và các tình huống khác.

Vật liệu đóng gói (Packing Material)

Vật liệu đóng gói là hàng tồn kho được sử dụng để đóng gói các sản phẩm. Nó có thể được sử dụng cho đóng gói sơ cấp và đóng gói thứ cấp. Đóng gói sơ cấp là quá trình đóng gói mà nếu thiếu, sản phẩm không thể sử dụng được. Đóng gói thứ cấp là quá trình đóng gói để thuận tiện cho việc vận chuyển hàng hóa.

Hàng tồn kho MRO

MRO là viết tắt của bảo trì (maintenance), sửa chữa (repair) và điều hành nguồn cung cấp (operating supplies). MRO được coi là hàng hóa hỗ trợ. Việc lưu trữ hàng tồn kho để sử dụng trong việc bảo trì và sửa chữa các hàng hóa như vòng bi, dầu bôi trơn, bulong, đai ốc và các vật liệu khác là để đảm bảo không có gián đoạn trong quá trình sản xuất.

Các loại hàng tồn kho khác được phân loại theo nhu cầu khác nhau

Ngoài 4 loại hàng tồn kho đã được trình bày ở trên, còn tồn tại một số loại hàng tồn kho phù hợp với chiến lược của một số doanh nghiệp cụ thể.

Hàng hóa đang vận chuyển (Goods in Transit)

Thông thường, một doanh nghiệp vận chuyển nguyên liệu thô, công việc trong quá trình sản xuất, hàng hóa cuối cùng từ nơi này sang nơi khác cho nhiều mục đích khác nhau như bán hàng, mua hàng, sản xuất, v.v. Do khoảng cách xa, hàng tồn kho vẫn đang trong quá trình vận chuyển trong nhiều ngày, tuần và thậm chí hàng tháng. Chúng được gọi là hàng tồn kho đang vận chuyển (Goods in Transit). Goods in Transit có thể bao gồm bất kỳ loại hàng tồn kho nào.

Hàng tồn kho đệm (Buffer Stock)

Hàng tồn kho đệm, hay còn được gọi là Safety Stock, là lượng hàng không nằm trong kế hoạch tiêu thụ ban đầu, nhưng được dự trữ sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Thuật ngữ Safety Stock thường được sử dụng khi nhu cầu thị trường vượt quá tiêu thụ ban đầu hoặc khi sản lượng sản xuất thấp hơn kế hoạch dự kiến.

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của rủi ro và chính sách tồn kho của doanh nghiệp, Safety Stock có thể đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định. Từ đó, doanh nghiệp có thể đáp ứng linh hoạt với rủi ro bằng cách đặt hàng lại (back order) hoặc cân đối nguồn nhân lực và năng lực sản xuất của nhà máy.

Hàng tồn kho dự đoán (Anticipatory Stock)

Dựa trên dữ liệu quá khứ, các doanh nghiệp có thể dự đoán xu hướng tương lai của thị trường và đưa ra quyết định dựa trên đó. Một số doanh nghiệp đầu tư vào việc tồn kho những hàng hóa này với mong đợi tăng giá, nhu cầu tăng mạnh và những lợi ích khác. Loại hàng tồn kho như vậy được gọi là hàng tồn kho dự đoán (Anticipatory Stock). Nó thường là nguyên liệu thô hoặc sản phẩm cuối cùng.

Hàng tồn kho giúp giữ máy móc hoạt động liên tục (Decoupling Stock)

Trong quá trình sản xuất, nhà máy và máy móc phải hoạt động liên tục. Dừng máy móc sẽ tăng chi phí cho việc thiết lập lại, sửa chữa, thời gian không hoạt động và thiệt hại khác. Lý do dừng lại có thể do thiếu hụt sản phẩm đầu vào. Trong dây chuyền sản xuất, một máy/quy trình sử dụng sản phẩm đầu ra của máy/quy trình khác. Tốc độ của các máy có thể không luôn tương thích. Do đó, hàng tồn kho cho tất cả các máy/quy trình phải đủ để đảm bảo nhà máy hoạt động liên tục như dự kiến. Hàng tồn kho này được gọi là hàng tồn kho giúp giữ máy móc hoạt động liên tục (Decoupling Stock).

Hàng tồn kho trong chu kỳ (Cycle Stock)

Lượng hàng tồn kho trong chu kỳ được lập kế hoạch để sử dụng trong một khoảng thời gian cụ thể. Giai đoạn này thường được định nghĩa là khoảng thời gian giữa các đơn đặt hàng (đối với nguyên liệu thô) hoặc thời gian giữa các chu kỳ sản xuất (đối với các công việc trong quá trình sản xuất và hoàn thiện sản phẩm).

Được chỉnh sửa bởi: HEFC. HEFC