Ngày nay, người Việt Nam đang ngày càng sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp và viết lách. Điều này phần nào được thúc đẩy bởi mối quan hệ quốc tế ngày càng phát triển mạnh mẽ, khi mà việc sử dụng tiếng Anh trở nên quen thuộc. Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều từ tiếng Anh có thể làm cho cuộc trò chuyện trở nên khó hiểu. Một ví dụ điển hình là từ “Tax” được nhiều người sử dụng trong khi từ này hoàn toàn có thể được thay thế bằng từ thuế tiếng Việt. Vậy, “Tax” là gì? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu thông qua bài viết này.
Thuế Là Gì?
Từ “Tax” trong tiếng Anh có nghĩa là thuế trong tiếng Việt. Như vậy, thuế là gì? Theo Wikipedia, thuế là khoản tiền mà thực thể cá nhân hoặc pháp nhân phải nộp bắt buộc đối với Nhà nước, dựa trên các quy định pháp luật do Nhà nước ban hành. Thuế không mang tính chất trao đổi và không được hoàn trả trực tiếp cho người nộp thuế. Một điểm cần lưu ý là thuế không phải là hiện tượng tự nhiên mà là một hiện tượng xã hội, được định ra bởi con người và liên quan mật thiết đến Nhà nước và pháp luật.
Việc thu thuế là một cơ chế cần thiết để duy trì sự phát triển và ổn định của xã hội. Đó là một trách nhiệm mà cá nhân và tổ chức phải thực hiện để nhận được các quyền lợi của mình. Thuế đã ra đời từ khi xã hội chuyển từ chế độ cộng sản nguyên thủy sang chế độ chiếm hữu nô lệ. Sự ra đời và tồn tại của thuế liên quan mật thiết đến sự phân chia xã hội và sự xuất hiện của Nhà nước và pháp luật. Ban đầu, thuế được sử dụng như một công cụ để giai cấp thống trị và lớp quý tộc kiểm soát tầng lớp lao động. Điều này cũng là nguyên nhân cho sự tranh đấu giai cấp và tiến tới những mô hình nhà nước tiên tiến và hiện đại hơn. Hiện nay, các mô hình chính trị đều được hoàn thiện theo hướng nhân văn và tạo ra sự phát triển toàn diện của con người. Do đó, thuế đã trở thành một trách nhiệm dân sự của mọi cá nhân và tổ chức đối với nhà nước.
Quyền lực nhà nước cao nhất ban hành luật thuế và các chi cục thuế thực hiện việc thu thuế. Theo Hiến pháp của CHXHCN Việt Nam, Quốc hội có nhiệm vụ và quyền hạn quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các Luật thuế. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu điều chỉnh các quan hệ pháp luật liên quan đến thuế, Quốc hội có thể ủy quyền cho Uỷ ban Thường vụ Quốc hội để ban hành các Pháp lệnh hoặc Nghị quyết liên quan đến thuế.
Vai Trò Của Thuế Đối Với Nhà Nước
Thuế có vai trò quan trọng và đa dạng. Đầu tiên, thuế là nguồn tài chính cần thiết để duy trì quyền lực chính trị và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Đồng thời, thuế còn phản ánh rõ nét tình hình thực tế của nền kinh tế. Vai trò của thuế có thể được tóm gọn trong 2 ý chính sau đây:
+ Thuế là nguồn thu của ngân sách nhà nước
Ngân sách quốc gia mạnh mẽ phụ thuộc chủ yếu vào nguồn thu từ nội bộ nền kinh tế quốc dân. Đây là quy luật cơ bản của các chế độ xã hội suốt lịch sử. Trong số các khoản thu, thuế được coi là một trong những nguồn thu chủ yếu, bởi vì thuế mang tính chất ổn định và tăng lên theo sự phát triển của nền kinh tế. Tại Việt Nam, thuế đã trở thành nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước kể từ năm 1990. Điều này được thể hiện qua tỷ lệ thuế chiếm trong tổng thu ngân sách.
+ Thuế là công cụ góp phần điều chỉnh mục tiêu kinh tế vĩ mô
Thuế không chỉ đơn thuần là nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn có yêu cầu cao hơn. Qua việc thu thuế, nhà nước góp phần thực hiện vai trò kiểm soát, quản lý, hướng dẫn và khuyến khích phát triển sản xuất, mở rộng lưu thông theo kế hoạch phát triển của nhà nước. Việc thu thuế cũng đóng góp tích cực vào việc điều chỉnh các mất cân đối lớn trong nền kinh tế quốc dân.
Các Loại Thuế Phổ Biến Hiện Nay
Hầu hết chúng ta đều phải tham gia đóng thuế trong cuộc sống hàng ngày. Có một số loại thuế và dạng thuế phổ biến bao gồm:
- Thuế tiêu thụ
- Thuế giá trị gia tăng (VAT)
- Thuế thu nhập
- Thuế cổ tức
- Thuế môn bài
- Thuế tài sản
- Thuế chuyển nhượng
- Thuế thừa kế
- Thuế xuất nhập khẩu
- Thuế khoán
- Thuế lạm phát
Đó là một số loại thuế phổ biến mà chúng ta gặp phải hàng ngày. Việc nắm vững thông tin về thuế sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hệ thống thuế và đóng góp đúng mức cho ngân sách nhà nước.
Bài viết này được chỉnh sửa bởi HEFC. Để biết thêm thông tin về thuế và tài chính cá nhân, bạn có thể truy cập trang web của HEFC tại hefc.edu.vn.