1. Tụy là gì?

Tụy là một cơ quan nằm phía sau bao phúc mạc, ở phía sau dạ dày trong phần sau của ổ bụng. Đây là một tuyến thuộc hệ tiêu hóa, có chức năng ngoại tiết (sản xuất và bài tiết dịch tụy chứa men tiêu hóa hoặc enzyme tiêu hóa) và chức năng nội tiết (sản xuất và bài tiết nội tiết tố hoặc hormone vào máu).

2. Cấu trúc của tụy

Tụy bao gồm ba phần: đầu tụy, thân tụy và đuôi tụy. Đầu tụy nằm gần đoạn trực tràng và đuôi tụy kéo dài gần vùng lách. Tụy có ống tụy dọc theo chiều dài của nó và dẫn dịch tụy vào ruột non. Tụy có khối lượng khoảng 80 gram, có màu trắng nhạt (có thể có màu hồng nhạt ở một số loài động vật). Mỗi ngày, tụy sản xuất khoảng 0,8 lít dịch tụy.

3. Chức năng của tụy

Tụy là một tuyến trong hệ tiêu hóa của con người. Nó sản xuất dịch tiêu hóa có khả năng tiêu hóa hầu hết các thành phần trong thức ăn (chức năng ngoại tiết của tụy) và cũng sản xuất các hormone trong máu (chức năng nội tiết của tụy).

3.1. Chức năng ngoại tiết (Tụy ngoại tiết)

Tụy được bao bọc bởi bao tụy, có chức năng chia tụy thành các thùy nhỏ. Tụy ngoại tiết chứa nhiều tế bào sản xuất men tiêu hóa dưới dạng tiền chất. Khi có kích thích, men tụy được tiết vào ống tụy và sau đó đổ vào ruột non.

Dịch tụy chứa men tiêu hóa mỡ và protein, trong khi niêm mạc ruột chứa men tiêu hóa carbohydrate. Dịch tụy cũng chứa ion bicarbonate có tính kiềm, giúp trung hòa lượng acid trong thức ăn từ dạ dày xuống.

Chức năng ngoại tiết của tụy được kiểm soát bởi men tiêu hóa. Những men này được tế bào trong dạ dày và trực tràng tiết ra dưới sự kích thích của thức ăn trong ống tiêu hóa và dịch tụy chính.

Do các nguyên nhân như tắc nghẽn, nhiễm trùng, chấn thương… các men kiểm soát chức năng ngoại tiết của tụy có thể được kích thích trong tụy, gây tự tiêu hủy tụy được gọi là viêm tụy cấp. Viêm tụy cấp có thể gây ra bởi sỏi, giun chui vào ống mật – tụy…

3.2. Chức năng nội tiết (Tụy nội tiết)

Tụy nội tiết là một phần nhỏ của tụy, thường nằm gần các mạch máu và đổ vào tĩnh mạch cửa. Tụy nội tiết sản xuất các hormone quan trọng như insulin, glucagon và các hormone khác. Tụy nội tiết bao gồm ba loại tế bào chính: tế bào alpha, tế bào beta và tế bào delta. Trong số ba loại này, tế bào beta chiếm số lượng nhiều nhất và sản xuất insulin, tế bào alpha sản xuất glucagon và tế bào delta sản xuất somatostatin. Somatostatin có tác dụng giảm nồng độ glucagon và insulin trong máu.

4. Các vấn đề về tụy

Do hoạt động bất thường hoặc ảnh hưởng của các tác nhân như ký sinh trùng, nhiễm trùng, chấn thương, tụy có thể gặp các vấn đề như: u tụy, ung thư tụy, viêm tụy (viêm tụy cấp và viêm tụy mạn tính), tiểu đường, nang giả tụy (biến chứng của viêm tụy cấp), giun chui vào ống tụy.

Bài viết đã được chỉnh sửa bởi HEFC. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập hefc.edu.vn.